11 Φεβ 2024

Βελανιδιά

Η βελανιδιά ή βαλανιδιά (ΔρυςQuercus) είναι γένος φυτών της οικογένειας των Φηγοειδών (Fagaceae). Είναι το κατ΄ εξοχήν δένδρο των δρυμών. Είναι δέντρα ψηλά, αιωνόβια που βρίσκονται είτε σε πεδινές είτε σε ορεινές περιοχές. Ο καρπός της βαλανιδιάς είναι το βαλανίδι (από το βάλανος), χρήσιμο για ζωοτροφές και στη βυρσοδεψία. Το ξύλο όλων των ειδών είναι βαρύ, σκληρό και δεν σαπίζει εύκολα. Χρησιμοποιείται στην οικοδομική, ναυπηγική, επιπλοποιία, στην κατασκευή σανίδων και δοκαριών. 

H βελανιδιά είναι σύμβολο δύναμης και αντοχής. Ήταν το ιερό δέντρο των αρχαίων Ελλήνων. Το ιερό δέντρο της Γαίας και αργότερα του Δία. Η βελανιδιά ήταν δέντρο αφιερωμένο στον θεό του κεραυνού γιατί από παλιά ήταν γνωστή η αντοχή του στον κεραυνό. Η Βαλανίς (ή Βάλανος), θεωρούνταν η Νύμφη του δέντρου της βελανιδιάς και μία από τις Αμαδρυάδες νύμφες, κόρες του Όξυλου (πνεύμα του δάσους) και της Αμαδρυάδας. 

Επίσης, ήταν το ιερό προφητικό δένδρο του Μαντείου της Δωδώνης, του αρχαιότερου μαντείου στον κόσμο. Οι χρησμοί δίνονταν με την ερμηνεία του θροΐσματος των φύλλων της βελανιδιάς, του κελαρύσματος του νερού της ιεράς πηγής, των κρωγμών των ιερών περιστεριών που φώλιαζαν στην βελανιδιά.

Η βελανιδιά υπήρξε επίσης το ιερό δένδρο των ελληνικών βασιλικών οίκων της Μακεδονίας, ιστορικά και αρχαιολογικά αποδεδειγμένο αυτό με το πλήθος ευρημάτων τα οποία βρέθηκαν στους βασιλικούς μακεδονικούς τάφους. Τα φύλλα της δρυός αποτέλεσαν τις διακοσμήσεις χρυσών στεφάνων και ιδίως του χρυσού στεφανιού του βασιλιά της Μακεδονίας Φιλίππου Β΄.

Πηγή

Επιμέλεια Ανάρτησης: Τάσος Π.